Mevcut işinizde ya da başlamak üzere olduğunuz girişiminizde başarılı bir şekilde ilerlemek ve sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için pazardaki rekabeti, teknolojik gelişmeleri, yasal düzenlemeleri, yurtiçi-yurtdışı sosyal, politik ve ekonomik göstergeleri bütün olarak izlemek gerekir. PEST analizi bize bu konularda planlı bir çerçeve çizmemizi sağlayan önemli bir stratejik planlama aracıdır.
Politik (Political), Ekonomik (Economic), Sosyal (Social), Teknolojik (Technological) kelimelerinin baş harflerinden oluşan PEST analizi, ilgili iş alanında mevcut ya da potansiyel tehditleri ve fırsatları görerek gerekli önlemleri almamızı, akabinde de doğru kararlar ve doğru planlama neticesinde işimizi güvenli ve dengeli şekilde yürütmemizi sağlayan ölçme-değerlendirme modelidir. Bu bağlamda PEST Analizi, ayrıca SWOT Analizini de daha doğru yapmamıza yardımcı olacağından, PEST-SWOT analizlerini birlikte uygulamak daha etkili bir sonuç verecek ve işletmeye daha keskin bir bakış kazandıracaktır.
Politik Faktörler (Political Factors)
Politik faktörlerin, işletmelerin kaderlerine doğrudan etkisi vardır. Hükümetlerin vergi politikası, istihdam, çevre, belgelendirme vb uygulamaları ve hukuki konular, işletmeleri aksiyon planlarını politik faktörleri de göz önünde bulundurarak oluşturmalarını gerekli kılıyor. Aksi takdirde haberinizin olmadığı bir yasal düzenleme planınızın çöpe gitmesine sebep olabilir. Üstelik planınız faaliyete geçmişse daha da kötü. O yüzden iş alanınızı kapsayan tüm politik etkenleri dikkatle incelemeli ve politik etkenlerden olumsuz etkilenmeyecek bir strateji geliştirmelisiniz.
Politik faktörleri sadece yurtiçi değil uluslararası kapsamda ele almak daha doğru olacaktır. Yurtdışında hangi ülkelerle çalışıyorsanız o ülkelerin Türkiye ile olan münasebetlerinin işinize yakından etkisi vardır. Somut bir örnek vermek gerekirse; Türkiye’nin AB ve Arap ülkeleriyle yaşadığı gerginlik direkt olarak ihracatçıya yansımaktadır. Özellikle Arabistan ve Mısır’ın kendi yurttaşlarına Türk malları ile ilgili uyguladığı kara propaganda ve gümrüklerde Türk mallarına yaşatılan sıkıntılar Türk ihracatçılarının o ülkelerdeki ticaretini tehlikeye sokmuştur ve ihracatçı yönünü başka pazarlara çevirme gereği duymuştur. O noktadan sonra problem yaşanılan ülke için ne kadar pazar şartlarına uygun bir ürün ürettiğinizin bir önemi maalesef kalmıyor.
Ekonomik Faktörler (Economic Factors)
Ekonomik faktörler kapsamında ele alınması gereken konuları faiz oranları, ekonomik büyüme, kur, kredi ve enflasyon oranı ve bunlara bağlı olarak da hammadde fiyatları, personel giderleri, tüketici net geliri, lojistik maliyetleri olarak sıralayabiliriz. İşletmeler ancak kar-maliyet analizinin doğru yapılmasıyla ekonomik başarıya ulaşabilir. Bunun için de karlılığa etki edecek ve maliyetlere yansıyacak içeriden ve dışarıdan ne kadar kalem varsa en baştan tespit edilmeli ve düzenli olarak güncellenmelidir.
Sosyal Faktörler (Social Factors)
Sosyal faktörler açısından ele alındığında, şirketler ilgili sektördeki tüketici ihtiyaçlarının ne yönde şekillendiğini ve satın alma dürtülerini doğru anlamlandırmak için sosyo-ekonomik çevreyi analiz ederler. Bu analiz kapsamında nüfus dağılımı, nüfus artışı, eğitim, iş ve meslek eğilimleri gibi kıstaslar değerlendirilir. Yani toplumda ne tür değişimler gözleniyor: sağlıklı beslenme, çevre duyarlılığı, evlilik ya da çocuk sahibi olma yaşı ve artış-azalışı… Tüm bunlar ekonomiyi doğrudan etkileyerek işinizle ilgili hangi stratejileri geliştirmeniz ya da hangi işe yatırım yapmanız gerektiği konusunda size kılavuzluk edecektir.
Teknolojik Faktörler (Technological Factors)
PEST analizi ve SWOT analizi oluştururken doğru strateji geliştirmek için ihtiyaç duyulacak önemli diğer bir faktör de teknolojik faktörlerdir. Yeni ürün, hizmet ve teknolojilerin ortaya çıkmasıyla tüm sektörler dolaylı ya da direkt olarak bunlardan etkilenmektedir. İşinizi tehdit eden “yeni teknoloji” ürünler var mı? Rakiplerinizden bunları kullanmaya başlamış olan var mı? Varsa gözle görülür değişimler fark ediliyor mu?
Teknoloji üretimden pazarlamaya, lojistikten yönetime kadar tüm iş süreçlerini değişime zorlar. Aksi halde teknolojinin gerisinde kalarak rakiplerinizle rekabet etmekte zorlanır duruma gelebilirsiniz. Özellikle teknolojinin hızlı değişen yapısını göz önünde bulundurursak, teknolojinin hızına uyumlu hareket eden rakiplerin oluşturacağı tehdit ve tehlike rahatça anlaşılabilir. Buna müşterilerin beklentilerini de eklersek, teknolojiyi takip etmemek kendi işinizi baltalamak anlamına gelecektir.
Pest analizi genel yapı itibariyle 4 ana unsurdan oluşmaktadır. Bununla birlikte, farklı sektörlerin kendine özgü bileşenleri mevcuttur. Bu bileşenlerin derinlemesine çalışıldığı PEST analizi çeşitleri şunlardır:
PESTEL/PESTLE: Politik, Ekonomik, Sosyo-Kültürel, Teknolojik, Yasal (Legal), Çevresel (Environmental).
PESTLIED: Politik, Ekonomik, Sosyo-Kültürel, Teknolojik, Yasal (Legal), Uluslararası (International), Çevresel (Environmental), Demografik.
STEEPLE: Sosyal/Demografik, Teknolojik, Ekonomik, Çevresel (Environmental), Politik, Yasal (Legal), Etik.
